1 lutego 2012 roku zmarła Wisława Szymborska, winna tragedii sztokholmskiej, znana autorka kolaży, miłośniczka kiczu pocztówkowego, fanka Andrzeja Gołoty. Często kojarzona z poważną twórczością poetycką, wierszami głębokimi, o misternych splotach słów i znaczeń, w rzeczywistości trzpiotka, humorystka, palaczka.

Poważna pani, autorka wierszy Nic dwa razy i Kot w pustym mieszkaniu omawianych w szkole, noblistka - to bardzo wiele a jednocześnie bardzo mało o Ichnie Szymborskiej. Warto poznać również Szymborską zwykłą-niezwykłą. A jak? Najlepiej czytając coś więcej niż rzeczone wiersze.

Oczywiście dobrze jest zapoznać się z biografią. Jako pierwsza pełna biografia wyszła książka Anny Bikont i Joanny Szczęsnej Pamiątkowe rupiecie. Biografia Wisławy Szymborskiej. Lekkość tekstu, bogactwo anegdot, przytoczone fragmenty wierszy, felietonów, wspomnień, sporo zdjęć.
Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej to książka napisana przez Michała Rusinka, osobistego sekretarza poetki. Ciekawa, bo z pogranicza zawodowo-prywatnego Szymborskiej a to również ważny aspekt jej osobowości.
O relacji damsko-męskiej niewątpliwie najwięcej mówi książka Najlepiej w życiu ma twój kot. Listy. Jest to wydana korespondencja Wisławy Szymborskiej z Kornelem Filipowiczem. Przez dwadzieścia lat byli parą - nigdy ze sobą nie zamieszkali, nie wzięli ślubu, po prostu tworzyli wolny związek. Listy są o wszystkim - od intymnych wyznań, wzajemnej troski i tęsknoty, poprzez informacje o rodzinie, przyjaciołach, kolegach po piórze, aż do prozy życia codziennego.

A teraz dwa tytuły, które zrobiły na mnie duże wrażenie i mocno zmieniły moje wyobrażenie o charakterze poetki, o tym, jaka była. Moim zdaniem najbardziej godne polecenia, również tym, którzy nawet dysponując minimalną ilością czasu na lekturę mają ochotę na spotkanie z Szymborską "pozaszkolną".

Błysk rewolwru jest zbiorem twórczości przeróżnej, niewydanej za życia poetki. Czytając teksty, które nie były przeznaczone do druku a powstawały przez całe życie Szymborskiej, można zobaczyć Ichnę córkę, siostrę, koleżankę, Wisełkę dla przyjaciół. Książeczka ma jedną straszliwą wadę - "starcza" zaledwie na jeden wieczór. No ale zawsze można sięgnąć kilka razy. Wydana jest bardzo starannie - z fotokopiami pisma i rysunków, ilustrowana kolażami poetki. Ile kilkuletnia Ichna zarabiała na rysunkach sprzedawanych rodzicom (tak, tak - przyszła poetka skrzętnie odnotowywała swe przychody), co uznawała za godne zapisania zaraz po opanowaniu podstaw tej trudnej sztuki, czy uda się zdobyć choć jednego wujeczka dla ciotek o świeżej urodzie? Wszystko w pierwszej części. W dalszych zabawy słowem, króciutkie formy poetyckie i coś, co mnie po prostu rozłożyło na łopatki - Wisława Szymborska w nowym wcieleniu parkingowego o imieniu Heniu, czyli Listy parkingowego. No i Wisełka towarzyska: Kornel- pół litra, Ewcia- ćwiartka, ja- też, Adam- pół litry, Basia- liter. Znaliście?

Poczta literacka czyli jak zostać (lub nie zostać) pisarzem to szeroko otwarte drzwi do poczucia humoru poetki. Książeczka jest zbiorem odpowiedzi działu poezji (tu w osobie Wisławy) "Życia literackiego" na nadesłane do redakcji listy z próbkami twórczości. Nie ma tu odpowiedzi typu Wiersz Pański jest nieudany. W zamian...

Mój chłopiec twierdzi, że jestem za ładna, żeby pisać dobre wiersze. Co myślicie o tych, które załączam?" -- Sądzimy, że jest Pani rzeczywiście piękną dziewczyną.

Pańskich manuskryptów, które początkowo braliśmy za wiersze, nikt z nas nie potrafił odcyfrować. Dopiero w aptece odczytano je. Medykamenty do odebrania w sekretariacie redakcji.

W "Poczcie" taka gratka zdarza się nieczęsto: opowiadanie fantastycznonaukowe! Co za wypoczynek po lekturze czterystu zupełnie jednakowych wierszy o jesieni!

Ku rozrywce, na poprawę humoru. Dziś powiedzielibyśmy, że to klasyczne śmieszkowanie. Mówi ono jednak sporo o samej Szymborskiej - co lubiła, jakie miała poglądy na literaturę. Warto.

P.S.
Tekst powstał w ramach Tematów Tygodnia #10 - temat 2. Luty 2012.
Ilustracja do tekstu to kolaż (kolaży Wisławy Szymborskiej, jej przedwojennej fotografii oraz fragmentów okładek omawianych książek), który z wykorzystaniem prawa cytatu plastycznego stanowi osobistą próbę charakterystyki mniej znanej twórczości Wisławy Szymborskiej.

• tematygodnia
• polish
• kultura
• ksiazki