Zapewne większość z was słysząc hasła "Chiny" i "Nobel z literatury" przypomina sobie, że stosunkowo niedawno chiński pisarz został laureatem tej nagrody. Racja. Mo Yan odebrał nagrodę w 2012 roku jako pisarz, który z halucynacyjnym realizmem łączy opowieści ludowe, historię i współczesność. Niewątpliwie Klan czerwonego sorga czy Obfite piersi, pełne biodra to powieści godne tej nagrody, jednak niełatwe w odbiorze ze względu na specyficzny styl autora, poziom komplikacji opowieści i sposób obrazowania odmienny niż u autorów wywodzących się z naszego, nawet najszerzej rozumianego kręgu kulturowego.

Dlatego dziś chcę przypomnieć inną pisarkę, której życiem i osią twórczości literackiej były Chiny.
Pearl S. Buck została laureatką Nagrody Nobla w 1938 roku. Otrzymała ją za wspaniały epicki opis życia chińskich chłopów i za biograficzne arcydzieła. Pearl urodziła się w 1892 roku w amerykańskiej rodzinie prezbiteriańskich misjonarzy - państwa Sydenstricker (stąd S. w nazwisku). Rodzice Pearl pracowali w Chinach już od 1880 roku - do Stanów wrócili na czas narodzin dziecka. Gdy dziewczynka miała 5 miesięcy wraz z rodziną przybyła do Chin. W wieku lat czterech mówiła i pisała po angielsku i po chińsku.

Pisarka odbiera Nagrodę Nobla z rąk króla Gustawa V

Jako osiemnastolatka Pearl powróciła do Stanów , aby uczyć się w college'u. Choć tego nie planowała, trzy lata później wróciła do Chin - ojciec alarmował o złym stanie zdrowia matki. Pracowała jako prezbiteriańska misjonarka. W 1917 roku wyszła w Chinach za mąż za amerykańskiego ekonomistę rolnictwa Johna Lessinga Bucka. Wraz z mężem przeprowadziła się do Suzhou w prowincji Anhui - prowincja ta stała się tłem jej najgłośniejszej powieści. Gdy w 1934 roku wróciła do Stanów, miała już na swym koncie 5 powieści. Do końca życia stworzyła ich ponad 40, oprócz powieści pisała nowele, biografie (ojca, matki i własną), książki dla dzieci, eseje o charakterze społeczno-reporterskim.
Miała ośmioro dzieci - biologiczną córkę i adoptowaną siódemkę. Zmarła w 1973 roku, a do dziś działa fundacja jej imienia.

Najsłynniejszym dziełem Pearl S. Buck jest trylogia Ziemski dom. Pierwszy tom Łaskawa ziemia już w 1932 roku został uhonorowany Nagrodą Pulitzera. Kolejne tomy to Synowie oraz Dom w riunie. Trylogia opowiada o losach trzech pokoleń rodu Wang i jest fantastycznym źródłem wiedzy o obyczajach Chińczyków, ich życiu codziennym i historii tego kraju. Jest to rodzaj skrzyżowania dzieł polskich noblistów - Chłopów Reymonta z Trylogią Sienkiewicza. Podobieństwa to typ narracji, bogate tło historyczne i poruszająca historia rodzinna.

Polecam również powieści Pałac kobiet, Peonia i Cesarzowa - wszystkie o Chinach, każda opowiada o innej grupie społecznej i przybliża obyczaje, mentalność, sposób myślenia Chińczyków.

• polish
• tematygodnia
• literatura
• ksiazki