Poznajcie parę ortograficznych wszędobylców. Są jak Jacek i Placek Makuszyńskiego - Zapiecek jest dla nich za ciasny, więc ruszają w świat i atakują z każdej strony. Są bliźniakami - obaj wzmacniają komunikaty, łączy ich początkowe "n a p". Ale jak to często bywa u bliźniaków, podobieństwo jest powierzchowne, a wewnątrz dwa różne światy. Jeden ma charakter ugodowy - łączy, drugi zawsze anty - dzieli.
Jak nauczyć się rozróżniać tych bliźniaków i nie czynić Jacka Plackiem, a Placka Jackiem? Proponuję po prostu poznać ich nieco bliżej.

21. Naprawdę częste, na pewno łatwe do wyeliminowania

1. Naprawdę

Naprawdę to partykuła, za pomocą której wyrażamy w zdaniach pytających niedowierzanie lub zdziwienie, a w zdaniach oznajmujących podkreślamy prawdziwość opisywanych wydarzeń lub naszych sądów.

• Czy to naprawdę takie trudne?
• Naprawdę mówił o tym publicznie?
• On naprawdę nie zauważył tego błędu.
• Zofia była naprawdę złośliwa wobec Tomasza.

We współczesnej polszczyźnie naprawdę jest zrostem, dawniej było wyrażeniem przyimkowym. Podobnymi zrostami są zanim, dlatego czy nareszcie.

Naprawdę jako partykułę zapisujemy zawsze łącznie. W przypadku wątpliwości warto uświadomić sobie, że pisząc "na prawdę" (co w pewnych kontekstach jest poprawne) uzyskujemy komunikat zawierający rzeczownik prawda .
Zatem wystarczy zastanowić się nad tym, czy chcemy wspomnieć o jakiejś prawdzie:

• Jego reakcja na prawdę historyczną zaskoczyła wszystkich.
• Nie pozwolę spuścić zasłony milczenia na prawdę o tych wydarzeniach.

czy po prostu pragniemy podkreślić partykułą nasz komunikat lub zapytać o coś z powątpiewaniem:

• Uważam, że to naprawdę logiczne.
• Naprawdę aż tylu Steemianom sprawia to kłopot?

2. Na pewno

Na pewno oznacza tyle co bez wątpienia, na sto procent, jak w banku. Na pewno jest wyrażeniem przyimkowym, a te piszemy rozdzielnie. Pewno to staropolski przymiotnik rodzaju nijakiego (pewny, pewna, pewno), który wyszedł z użycia. Dziś potwierdzając swoją zgodę, niezawodność, niewzruszenie lub wyrażając własne przypuszczenie w jakiejś materii, używamy zwykle przysłówka pewnie, choć w niektórych regionach kraju można jeszcze usłyszeć potwierdzenia "A pewno!", "No pewno!" lub przypuszczenie "Pewno tak będzie".

Jak zapamiętać, że wyrażenie to zawsze należy pisać rozłącznie?
Pomocne może być skojarzenie z jednym z wyrażeń przyimkowych, w których również przyimkowi na towarzyszy przysłówek, a co do którego nie będziemy mieć wątpliwości, że musi być zapisane rozłącznie.

na pewno bo na przykład malowanie na biało
na pewno bo na przykład jajko na miękko
na pewno bo na przykład kurczak na ostro

Jeżeli łatwiej zapada w pamięć łączna pisownia naprawdę, to rozłączną pisownię na pewno można zapamiętać na zasadzie przeciwieństwa.

Poloniści czasem podają taką "regułkę":
"Na pewno na pewno piszemy oddzielnie.
Naprawdę naprawdę piszemy razem."
Być może komuś się spodoba, choć nie ma w niej żadnej mnemotechniki ułatwiającej odróżnienie zapisu danego wyrażenia łącznie lub rozłącznie.

Pomocna (zwłaszcza dla komputerowców i piszących na maszynie) może być za to reguła ósemki. Otóż na pewno i naprawdę mają po 8 znaków. Spacja w na_pewno jest znakiem ósmym (nie możemy jej usunąć), do naprawdę nie dodajemy nic więcej (żadnych spacji). Ósemka - 8 i w nieskończoność będziemy pisać tę ortograficznie mylącą parę poprawnie.

Garść steemitowych błędów:

• Steemit od A do Z - czyli jak to tak na prawdę działa (tytuł wpisu)
• Lewica i Prawica, co to na prawdę oznacza? (tytuł wpisu)
• Pszczoła na prawdę jest gruba w porównaniu do osy.
• (...) dowiedziałem się na prawdę wiele, a później niejednokrotnie, osobiście starałem się przekazywać cenne wskazówki nowym użytkownikom.
• Oszczędzać można tak na prawdę na wszystkim i na niczym.
• Starałem się wybierać na prawdę dobre wpisy na tym tagu

• Nie wiem czy jest normalne, ale napewno jest nie na miejscu (...).
• Napewno dla każdego z nas rok 2017 był inny (...).
• Napewno bardzo się przydadzą.
• Nie jest to może Eurogra, ale napewno zasługuje na zauważenie.
• Wiele razy napewno słyszeliście, że nie powinniśmy spożywać więcej niż 30 gram białka na posiłek (...).
• Tej krasnalki nie widziałem napewno, fajna...

Spis treści

<sub>1. Prawidłowe użycie spacji
2. Krótsze zdania to mniejsze ryzyko błędu
3. Jak prawidłowo cytować
4. Pierwsza osoba liczby pojedynczej - JA - wykonawca czynności
5. Savoir-vivre na Steemit
6. Państwa, miasta, mieszkańcy - pisownia wielką i małą literą
7. Kim jestem, komu składam życzenia? Narzędnik kontra celownik
8. O satyrze słów kilka
9. Wolność słowa - blogi i videoblogi
10. Cytowanie przepisów prawa czyli zaklinanie rzeczywistości
11. Tę czy tą?
12. Ach, te przyimki!
13. Mi, ci, mu
14. Bynajmniej czy przynajmniej
15. Tak że tego...
16. Co z tym miesiącem?
17. Dla Mai i Kai o szyi żmii
18. O imiesłowach i imiesłowowych równoważnikach zdań
19. Półtora czy półtorej?
20. Bym, byś, by, byśmy, byście</sub>

• engrave
• polish
• pl-pisownia
• pl-artykuly