Cegielnia w Twardogórze na fotografii z lat powojennych.

Informacja o działającej w Twardogórze cegielni pochodzi już z czasów księżnej Eleonory Charlotty, która była właścicielką miasta w latach 1676-1712. Nie wiadomo, czy ówczesna cegielnia znajdowała się w tym samym miejscu, jednak już na mapie z 1887 roku jest oznaczona właśnie przy dzisiejszej ulicy Długiej. W książce "Stadt und Kreis Groß Wartenberg" wspomniany jest mistrz ceglarski Horn, który w 1911 przekazał pierwszym drużynom piłkarskim kawałek pola na boisko, a którego syn Ernst poległ jako jeden z pierwszych podczas II wojny światowej.

Zabudowania i wyrobiska cegielni na mapie z 1938 roku.

Osiedle Bismarcka, którego budowę rozpoczęto w latach trzydziestych miało zaspokoić potrzeby mieszkaniowe pracowników cegielni i tartaku (w miejscu późniejszej Spółdzielni "LAS"). Przy drodze prowadzącej do cegielni (dzisiejsza Długa) wybudował dom i zamieszkał emerytowany burmistrz miasta Gideon Hahn. Jego dobre zarządzanie miastem w czasie kryzysu po I wojnie światowej sprawiło, że pozostał na stanowisku również po dojściu do władzy NSDAP, której członkiem nie był.

Po wojnie zapotrzebowanie na materiały budowlane było ogromne, dlatego polskie władze postarały się o jak najszybsze uruchomienie cegielni, która wznowiła produkcję już w 1946 roku. Zakład działał przez lata, niestety nie przetrwał transformacji ustrojowej. Na terenie dawnej cegielni rozpoczęły działalność inne firmy.
Ostatnimi śladami po dawnej cegielni były glinianki i komin. Komin ze względu na stopniowe odchylanie się od pionu groził zawaleniem i został ostatecznie wyburzony w sposób kontorlowany. Z dawnych wyrobisk pozostał zbiornik Glinianka, którym opiekuje się twardogórskie koło Polskiego Związku Wędkarskiego.

DŚ

• polish
• pl-historia
• niedzielazhistoria
• festenberg